Website ေရးေတာ့မယ္ဆိုလွ်င္
Website ေတြကို အစကေန အဆံုးအထိ တည္ေဆာက္ရေတာ့မယ္ ဆိုရင္ တစ္ဆင့္ျခင္း လုပ္သြားရမယ့္ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ ရွိလာေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အကယ္၍ ကိုယ့္အေနနဲ႔ အခုမွ Web Designer တစ္ေယာက္ အေနနဲ႔ စၿပီးလုပ္မွာ ဆိုရင္ တစ္ဆင့္ျခင္း လုပ္ရမယ့္ လုပ္ငန္းေတြ ပိုၿပီး သိဖို႔ နားလည္ဖို႔ လိုလာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေကာင္းမြန္ ျပည့္စံုတဲ့ Guidelines ေတြဆိုတာ ကိုယ္လုပ္မယ့္ Website ေရးဆြဲျခင္း လုပ္ငန္းကို အေထာက္အပံ့ ေပးႏိုင္တဲ့ အျပင္ အေသးအဖြဲ ကိစၥေလးေတြကအစ မက်န္ခဲ့ေအာင္ ကူညီေပးႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဘယ္ ဒီဇိုင္နာမဆို ဘယ္ ကုမၸဏီမဆို သူတို႔ရဲ႕ Web Design Process ေတြကို လုပ္ေဆာင္တဲ့ အခါမွာ သီးသန္႔ အစိတ္အပိုင္းေတြ တည္ေဆာက္ဖို႔ လိုတယ္ ဆိုေပမယ့္ အားလံုးတူညီတာတဲ့ အခ်က္ကေတာ့ လုပ္ရမယ့္ အဆင့္ေတြ ပါပဲ။ အဲဒီ အဆင့္ေတြကေတာ့
- ေလ့လာျခင္း (Learn)၊
- စီမံကိန္းခ်ျခင္း (Plan)၊
- ဒီဇိုင္းခ်ျခင္း (Design)၊
- Coding ေရးျခင္း (Code)၊
- အင္တာနက္ေပၚ လြင့္တင္ျခင္း (Lanch) နဲ႔
- ထိန္းသိမ္းျခင္း (Maintain)
ဆိုတာေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီအဆင့္ေတြကို မေလ့လာခင္ Design Process (ဒီဇိုင္းေရးဆြဲျခင္း လုပ္ငန္း) တစ္ေလွ်ာက္လံုး ၿပိဳင္ၿပီး လုပ္ရမယ့္ အလုပ္ႏွစ္ခု ရွိပါေသးတယ္။
ဒုတိယတစ္ခုကေတာ့ Testing (စစ္ေဆးျခင္း) ပါ။ အၿမဲတမ္း စစ္ေနဖို႔ လိုပါတယ္။ နည္းလမ္းေပါင္းစံု သံုးၿပီး ဘယ္အဆင့္ကို ေရာက္ေရာက္ စစ္ေဆးေနသင့္ပါတယ္။ အဲဒီလို စစ္ေဆးျခင္းအားျဖင့္ ေနာင္တစ္ခ်ိန္မွာ ျဖစ္ေပၚလာမယ့္ ေခါင္းခဲစရာေတြကို ေရွာင္ရွား ႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။
အေပၚမွာ ေျပာသြားတဲ့ အခ်က္ႏွစ္ခ်က္ကေတာ့ အဆင့္တိုင္းမွာ အဆက္မျပတ္ လုပ္သြားရမယ့္ အပိုင္းေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ခုမွ စၿပီး အဆင့္ (၆) ဆင့္ကို ေလ့လာၾကည့္ပါမယ္။
(၁) ေလ့လာျခင္း
Website တစ္ခုကို တည္ေဆာက္ေတာ့မယ္ ဆိုရင္ အေရးအႀကီးဆံုးအဆင့္က ဘာလဲ။ စီမံကိန္းခ်တာလား။ ဒီဇိုင္းဆြဲတာလား။ ဒါမွမဟုတ္ Coding လား။
ေသေသခ်ာခ်ာ စဥ္းစားၾကည့္ပါ။
တကယ္တန္းေတာ့ အေရးအႀကီးဆံုးအခ်က္က အဲဒီအေပၚက အခ်က္ေတြ မဟုတ္ပါဘူး။ ေလ့လာျခင္း ဆိုတဲ့ အဆင့္က အေရးအႀကီးဆံုး ျဖစ္ပါတယ္။ ကိုယ့္အေနနဲ႔ Website မွာ ဘာေတြလိုမယ္၊ ဘာေတြကို တည္ေဆာက္ရမယ္၊ ဘာေတြသံုးမယ္ စသည္ျဖင့္ အေသးစိတ္ ေလ့လာရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလို ေလ့လာတဲ့ အပိုင္းက Website Design Process တစ္ခုလံုးမွာ အေရးအႀကီးဆံုး အပိုင္းလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီအပိုင္းက ရုတ္တရက္ၾကည့္ရင္ လြယ္တယ္လို႔ ထင္ရေပမယ့္ အေသးစိတ္ က်က်အထိ သိႏိုင္ဖို႔ကေတာ့ အေတြ႔အႀကံဳေတြ ကၽြမ္းက်င္မႈေတြ အမ်ားႀကီး လိုပါတယ္။ Requirement Analysis ဆိုတဲ့ အပိုင္းလည္း ျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ အေတြ႔အႀကံဳမ်ားေလ၊ ကၽြမ္းက်င္မႈ မ်ားေလ ပိုၿပီး ျပည့္စံုေလ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလို ျပည့္စံုသထက္ ျပည့္စံုေအာင္ လုပ္ႏိုင္ေလ တကယ့္ ေအာင္ျမင္ ျပည့္စံုတဲ့ Website တစ္ခုကို တည္ေဆာက္ ႏုိင္ေလ ျဖစ္ပါတယ္။
ဥပမာတစ္ခု ေျပာရမယ္ဆိုရင္ မွ်ားပစ္သမားက စက္ဝန္းကို မွ်ားနဲ႔ ပစ္သလိုေပါ့။ ကိုယ္ထိေအာင္ ပစ္ရမယ့္ အပိုင္းက စက္ဝန္း အလည္တည့္တည့္မွာ ရွိတဲ့ အစက္ကို ပစ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ စက္ဝန္းပိုၿပီး ေသးေလ၊ ပစ္ရပိုခက္ေလ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ေနာက္ဆံုး အလည္က အစက္ကို ထိဖို႔ဆိုရင္ ပိုၿပီး ခက္သြားပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီလိုပါပဲ၊ ကိုယ့္အေနနဲ႔ အေသးစိတ္ ေလ့လာႏိုင္ေလ ကိုယ္ပစ္ရမယ့္ ပစ္မွတ္ကို ပိုၿပီး နားလည္ႏိုင္ေလ၊ အေသးစိတ္ ဗဟိုခ်က္ကို ေရြးခ်ယ္ႏိုင္ေလ ျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္။
Website Designer အေနနဲ႔ အဓိကက်တဲ့ ပစ္မွတ္ အလည္ဗဟုိကေတာ့ ကိုယ့္ Clients က ဘာလိုခ်င္တာလဲ ဆိုတာကို တိတိက်က် ေပးႏိုင္တာပါပဲ။ သူတို႔က ကိုယ့္ကို ဘာအတြက္ ပိုက္ဆံေပးၿပီး အပ္ၾကတာလဲေပါ့။ အဲဒီအေပၚမွာ တိတိက်က် သိေအာင္ ေလ့လာႏိုင္ေလ ပစ္မွတ္ စက္ဝန္းကို တိတိက်က်ထိေအာင္ ပစ္ႏိုင္ေလ ဆိုပါေတာ့။
ေမးခြန္းတိုမ်ား
ကံေကာင္း ေထာက္မစြာပဲ Web Designer ေတြအတြက္ အခ်က္အလက္ေတြ စုေဆာင္းတဲ့ ေနရာမွာ အသံုးျပဳလို႔ရႏိုင္မယ့္ နည္းလမ္းက ရွိေနပါတယ္။ အဲဒီ နည္းလမ္းကေတာ့ ေမးခြန္းတိုေတြ ေမးတာပါပဲ။ အဲဒီလို ေမးခြန္းတိုေတြကို အဂၤလိပ္လို Creative Brief လို႔ ေခၚပါတယ္။ Creative Brief ဆိုတာ Client ေတြရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္ေတြကို သိႏိုင္ဖို႔ ေမးခြန္းတိုေလးေတြ စီထားတာပါပဲ။ အဲဒီလို ေမးခြန္းတိုေလးေတြ စီစဥ္ရမွာလည္း လိုက္နာရမယ့္ စည္းကမ္းေလးေတြ ရွိပါတယ္။ (အဲဒီအေၾကာင္းကို အေသးစိတ္ ဆက္ေရးဖို႔ ရွိပါတယ္)
အဲဒီလို ေမးခြန္းတိုေတြကို Client နဲ႔ လူခ်င္းေတြ႔တဲ့အခါမွာ ျဖစ္ျဖစ္၊ တယ္လီဖုန္းနဲ႔ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ေမးႏိုင္ပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ရင္ ကိုယ့္ Website မွာ Client အတြက္ အလြယ္တကူ ေျဖဆိုႏုိင္မယ့္ Web Form တစ္ခုကို တည္ေဆာက္ေပးထားရင္လည္း ျဖစ္ႏို္င္ပါတယ္။
အဲဒီလို ေမးခြန္းေတြ ေမးတာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ အခ်က္အလက္ေတြ စုေဆာင္းတာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ Client ေတြနဲ႔ ထိေတြ႔ ဆက္ဆံတဲ့အခါမွာ အၿမဲတမ္း အဆင္ေျပေျပ ျဖစ္ေနဖို႔ေတာ့ သတိျပဳဖို႔ လိုပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေမးခြန္းတိုေတြ ေမးတဲ့အဆင့္ကို ဘယ္ေတာ့မွ မေက်ာ္သြားဖို႔ တုိက္တြန္းခ်င္ပါတယ္။ အဲဒီ ေမးခြန္းတိုေတြနဲ႔ အေျဖေတြဟာ ကိုယ့္ Project မွာ တကယ့္ အေရးပါတဲ့ အစိတ္အပိုင္းေတြ အျဖစ္ ကူညီၾကမယ္ဆိုတာ သိထားဖို႔ လိုပါတယ္။ အဲဒီ Creative Brief မွာ အနည္းဆံုး ဒါေတြ ပါဖို႔ လိုပါတယ္။
- Client အေနနဲ႔ အဓိကထားရမယ့္ ပရိတ္သတ္ (Target Audience) က ဘာလဲ
- သူတို႔ Website တည္ေထာင္ရျခင္းရဲ႕ ပထမဦးစားေပး နဲ႔ ဒုတိယဦးစားေပး ရည္ရြယ္ခ်က္က ဘာလဲ
- အခု သူတို႔ ျဖန္႔ေနတဲ့ ကုန္ပစၥည္း (သို႔) ဝန္ေဆာင္မႈေတြရဲ႕ သြင္ျပင္ လကၡဏာေတြက ဘာလဲ
- ေငြေၾကးတတ္ႏိုင္မႈ အေနအထား
- အခ်ိန္အကန္႔အသတ္က ဘယ္လိုလဲ စတာေတြ ပါဖို႔ လိုပါတယ္။
ေနာက္ထပ္ အကူအညီရႏိုင္တဲ့ ေမးခြန္းကေတာ့ Client ေတြအေနနဲ႔ ဘယ္ Website ေတြကို ႀကိဳက္တယ္၊ ဘယ္ Website ေတြကို မႀကိဳက္ဘူး ဆိုတာ ေမးႏိုင္ပါတယ္။ သူတို႔ ႀကိဳက္တယ္ဆိုတဲ့ Website ေတြကို ၾကည့္ၿပီး ကိုယ္ဘယ္လိုေရးရမယ္ ဆိုတဲ့ အိုင္ဒီယာေတြ ရလာႏိုင္ပါတယ္။
ေနာက္ထပ္ေမးသင့္တဲ့ ေမးခြန္းတစ္ခုကေတာ့ Website ကို ေရရွည္ထိန္းသိမ္းသြားႏိုင္ဖို႔ ဘယ္လို ရည္ရြယ္ထားလဲ ဆိုတဲ့ ေမးခြန္းျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔အေနနဲ႔ အဲဒီအတြက္ သူတို႔ကိုယ္ပိုင္ အစီအစဥ္ေတြ မရွိရင္ ကိုယ္က ဝန္ေဆာင္မႈ ေပးႏိုင္ပါေသးတယ္။ အဲဒီအတြက္လည္း အစကတည္းက ေသေသခ်ာခ်ာ ေမးထားသင့္ပါတယ္။
ေမးခြန္းေတြဆိုတာ တစ္ခါေမးၿပီးရံုနဲ႔ မၿပီးပါဘူး။ ကိုယ္လုပ္ေနတဲ့ Project မၿပီးမခ်င္း ေမးေနရဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလို အခ်ိန္းအတုိင္းအတာ တစ္ခု သတ္မွတ္ၿပီး ေနာက္ထပ္ ေမးခြန္းစဥ္ေတြ ေမးရဦးမွာပါ။ အဲဒီလို ေမးခြန္းစဥ္ေတြကိုလည္း ေရွ႕ေနာက္ညီညႊတ္ေအာင္ ေမးတတ္ဖို႔ လိုပါေသးတယ္။ ေရွ႕ေမးခြန္းစဥ္က Scope ကို ေက်ာ္ၿပီး ေနာက္ေမးခြန္းမွာ ထပ္ေမးရင္ ေနာက္ထပ္ Requirement ေတြ ထပ္တက္လာႏိုင္တဲ့ ျပႆနာေတြ ရွိေနတတ္ပါတယ္။ အဲဒီလိုဆိုရင္ ကိုယ့္ေမးခြန္းနဲ႔ကိုယ္ ကိုယ့္ရႈး ကိုယ့္ပတ္ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။
(၂) စီမံကိန္းခ်ျခင္း
ကိုယ့္အေနနဲ႔ ဘာေတြကို တည္ေဆာက္ေပးရမယ္ဆိုတာကို သိၿပီဆိုရင္ ဘယ္လို တည္ေဆာက္ရမယ္ဆိုတဲ့ စီမံကိန္းခ်တဲ့ အပိုင္းကို သြားလို႔ရပါၿပီ။ Website တစ္ခုကို ဒီဇိုင္းမခ်ခင္မွာ ကိုယ့္အေနနဲ႔ သိဖို႔လိုတာက What (ဘာေတြကို တည္ေဆာက္ေပးရမွာလဲ)နဲ႔ How (ဘယ္လို တည္ေဆာက္ ေပးမွာလဲ) ဆိုတဲ့ ႏွစ္ခုပါ။ အဲဒီႏွစ္ခုကို သိျခင္းအားျဖင့္ ရလာႏိုင္တဲ့ ရလဒ္ကေတာ့ Design Strategy (ဒီဇိုင္းနည္းဗ်ဴဟာ) ပါ။
ကိုယ့္အေနနဲ႔ ပထမအဆင့္မွာ ေကာက္ယူခဲ့တဲ့ Creative Brief (ေမးခြန္းတို) ေတြက ဒီေနရာမွာ အမ်ားႀကီး အေထာက္အကူ ျပဳလာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ Creative Brief က ရလာတဲ့ အေျခခံ အခ်က္အလက္ေတြ အေပၚမွာ အေျခခံၿပီး စီမံကိန္းခ်ရာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ Creative Brief ထဲမွာကလည္း တကယ့္ အေရးပါတဲ့ ပစ္မွတ္ထားတဲ့ ပရိတ္သတ္က ဘာလဲ၊ အခ်ိန္ဘယ္ေလာက္ အတြင္းၿပီးေအာင္ လုပ္ရမွာလဲ စတာေတြ ပါေနမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေနရာမွာ တစ္ခုထပ္ျဖည့္ ေျပာလိုတာက ကိုယ့္အေနနဲ႔ ပစ္မွတ္ထားတဲ့ ပရိတ္သတ္ကို သိကို သိဖို႔ လိုတယ္ ဆိုတာပါပဲ။ အဲဒီလို သိမွလည္း ဘယ္ေနရာက Website ကို ၾကည့္မယ္၊ ဘယ္လို ၾကည့္မယ္ စတာေတြကို စဥ္းစားႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ – ခုခ်ိန္မွာ ေခတ္စားေနတဲ့ မိုဘိုင္း ဗားရွင္း (မိုဘိုင္းဖုန္းေတြက ၾကည့္ႏိုင္တဲ့ Website) လုပ္ဖို႔ လိုမလား၊ ဒါမွမဟုတ္ iPhone တို႔ iPad တို႔က ၾကည့္ႏိုင္မယ့္ Website လုပ္ေပးဖို႔ လိုမလား စတာေတြကို သိႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
သုေတသနႏွင့္ မွတ္တမ္းေရးျခင္း
စီမံကိန္းခ်တယ္ဆိုတာ Client ဆီကရလာတဲ့ Creative Brief နဲ႔ မလံုေလာက္ေတာ့ ပါဘူး။ တစ္ျခား လိုအပ္ခ်က္ေတြလည္း ရွိလာပါတယ္။ ကိုယ္က Client ရဲ႕ အလိုဆႏၵကို ေကာင္းေကာင္း ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္တယ္ ဆိုဦေတာ့ ကိုယ့္ Website က ေခတ္နဲ႔မညီရင္ ေခတ္မမွီရင္ အဆင္ေျပမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီေတာ့ သုေတသန အၿမဲလုပ္ေနဖို႔ လိုပါတယ္။ လြယ္လြယ္နဲ႔ နားလည္ေအာင္ ေျပာရရင္ေတာ့ သူမ်ားေတြ ဘယ္လိုေတြ လုပ္ေနၾကသလဲ ဆိုတာကို ေလ့လာတာပါပဲ။ ေနာက္ဆံုးေပၚ ဒီဇိုင္းေတြကို ေလ့လာေနရပါမယ္။ အေကာင္းဆံုး နည္းလမ္းေတြကို စမ္းသပ္ ေဖာ္ထုတ္ေနဖို႔ လိုပါတယ္။ ကိုယ့္အေနနဲ႔ အျခား ၿပိဳင္ဖက္ေတြနဲ႔ ယွဥ္ၿပိဳင္ ႏိုင္ဖို႔ သူတို႔ ဘာေတြလုပ္ေနၾကတယ္ ဆိုတာကို အၿမဲ မ်က္ေျခမျပတ္ ေစာင့္ၾကည့္ ေနဖို႔လိုပါတယ္။ သူတို႔ အေကာင္းဆံုး ဆြဲထားတဲ့ ဒီဇိုင္းေတြအေပၚမွာ ဘယ္လို မူကြဲေတြ လုပ္ႏိုင္မလဲ။ ဘယ္လို အိုင္ဒီယာ အသစ္ေတြ ထုတ္ႏိုင္မလဲ ဆိုတာ အၿမဲ တီထြင္ ၾကံဆေနဖို႔ လိုပါတယ္။
ထံုးစံအတိုင္း ဒီေနရာမွာလည္း Brainstorming ဆိုတာ ပါလာပါၿပီ။ ဘယ္လို အေရာင္သံုးမယ္ ဆိုတာက အစ ေခါင္းစားဖို႔ လိုလာပါၿပီ။ အဖြဲ႔နဲ႔ လုပ္မယ္ ဆိုရင္ ပိုၿပီး လိုလာမွာေပါ့။ သူတို႔နဲ႔ တိုင္ပင္ၿပီး အသင့္ေတာ္ဆံုးက ဘာျဖစ္မလဲဆိုတာ ေခါင္းခ်င္းဆိုင္ဖို႔ လိုလာၿပီေပါ့။ ဒါလည္း သုေတသန လုပ္ျခင္း တစ္မ်ဳိးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္ေဖာင့္ကို သံုးမယ္က အစ သုေတသနလုပ္ၾက၊ ျငင္းၾကခုန္ၾကေပေတာ့။
သုေတသန လုပ္တာေတာ့ ဟုတ္ပါၿပီ။ Brainstorm လုပ္တာေတာ့ ဟုတ္ပါၿပီ။ အဲဒီအဆင့္တိုင္းမွာ မွတ္တမ္းမွတ္ရာ မထားဘူး ဆိုျပန္ရင္လဲ ေရာက္ခ်င္ရာေရာက္ ေပါက္ခ်င္ရာေပါက္ သြားေနတဲ့ ခရီးလို ျဖစ္ေနပါလိမ့္မယ္။ တစ္ခါတစ္ေလ မ်က္စိလည္ၿပီး အစကိုေတာင္ ျပန္ေရာက္ လာႏုိင္ပါေသးတယ္။
အသံုးျပဳမည့္ To
...[Message clipped] View entire message
No comments:
Post a Comment